معنا و مفهوم آجر نسوز
نسوزها به موادی گفته می‌شود که دماهای بسیار بالا دچار تغییرات فیزیکی و شیمیایی نمی‌شوند و نقطه ذوب مشخصی هم ندارند.
تا ۱۹۶۰ میلادی آنچیزی که برای پوشش کوره ها مورد استفاده قرار می‌گرفت خاک نسوز و کربن یا همان ذغال بود اما به مرور زمان و با پیشرفت تکنولوژی این مواد جای خود را به آجرهای نسوز دادند.
جنس آجر نسوز از مواد سرامیکی است که استفاده‌های زیادی در صنایع مختلف دارد. ما زمانی که اسم آجر نسوز را می‌شنویم به یاد آجرهای نماها و آجرهای مورد استفاده در شومینه‌ها می‌افتیم اما این تنها بخشی از کاربرد آجر نسوز است.
بخش عمده و کاربردی آجرهای نسوز در کروه‌ها و عایق‌های صنعتی استفاده می‌شود.
این مواد معمولا در کوره‌ها به صورت سیمان مانند مورد استفاده قرار می‌گیرند و تا دمای 1800 درجه سانتی گراد دما را تحمل می‌کنند و تغییرات فیزیکی، شیمیایی و نیروهای مکانیکی و فرسایشی در این نوع از آجرهای تاثیر نمی‌گذارد.
طبقه بندی انواع آجر نسوز
آجر نسوز صنعتی معمولا به دو شکل شکل داده شده و به بی شکل یا همان شکل داده نشده تقسیم می‌شوند.
آجر نسوز شکل داده شده (با شکل)
همانطور که از اسم آن پیدا هست این نوع آجرها به صورت یک شکل کاملا استاندارد ساخته می‌شود و به وسیله‌ی ماشین پرس تولید می‌شود و خواص آن‌ها تقریبا یکنواخت است.
آجر نسوز شکل داده نشده (بی شکل)
این نوع آجرها با توجه به نوع سفارش مشتری و شرکت‌ها، تولید می‌شوند.
طبقه بندی آجرهای نسوز
به طور کلی آجر نسوز صنعتی به ۴ نوع تقسیم می‌شود که با دانستن ویژگی‌های هر کدام می‌توانید بهترین انتخاب را از میان آن‌ها داشته باشید.
آجر قلیایی
این نوع از آجرها بر پایه‌ی منیزیت (MgO) ساخته می‌شوند، همانطور که از اسم این نوع آجرها پیداست مواد تشکیل دهنده‌ی آن از اکسید‌های غیر اسیدی تشکیل می‌شوند..
این آجرها در دمای بالا و در برابر سایش شیمایی مقاومت بسیار خوبی دارند و کاربرد این نوع آجرها بیشتر در صنایع فولاد است.
آجر نسوز سیلیسی
یکی از رایج‌ترین آجرها در صنعت نسوز، آجر نسوز سیلیسی است که از سنگ‌های نسوز سیلیسی ساخته می‌شود. این آجرها به دلیل خاصیت دیرگدازی بالا در فضاهای کاری با دمای بالا تطابق بسیار خوبی دارد و تا دماهای نزدیک به نقطه‌ی ذوب مقاومت بسیار خوبی را از خود نشان می‌دهد.
از جمله ویژگی‌های دیگر این آجر می‌توان به ضد گرد و غبار بودن در برابر دوده‌ها و سرباره‌های اسیدی دانست.
البته نقطه ضعف این آجرها عدم مقاومت در برابر محیط‌های قلیایی است.
آجر نسوز شاموتی
یکی از پرمصرف‌ترین و محبوب‌ترین آجرهای نسوز صنعتی را می‌توان آجر نسوز شاموتی دانست.آجر شاموتی دارای هدایت و انبساط حرارتی کمی دارد و به علت ارزان بودن و در دسترس بودن، این نوع آجر محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
به طور کلی آجرهای نسوز شاموتی به ۵ دسته‌ی زیر تقسم می‌شوند.
- شبه سیلیسی
- مدیوم دیوتی
- لو دیوتی
- سوپر دیوتی
- های دیوتی
نتیجه گیری و نکات پایانی
برای انتخاب یک آجر نسوز متناسب با کارتان بهتر است به نکات زیر توجه کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید.
تعقر و تحدب آجر نباید پیچیدیگی داشته باشد.
سایز و تلورانس ابعاد را می‌بایست مورد بررسی قرار دهید.
نمک‌های محلول در آجر معمولی از ۶ درصد نباید بیشتر باشد.
برای انتخاب یک آجر نسوز مناسب حتما به مقاومت و خوردگی و سایش در برابر اسید یا محیط بازی دقت کنید.